Dopłaty bezpośrednie na lata 2021-2027 – sprawdzamy co w trawie piszczy…

Został jeszcze tylko moment do rozpoczęcia i ogłoszenia przez Komisję Europejską nowej Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021 – 2027. Tym razem KE na rolnictwo planuje przeznaczyć 365 mld euro, w tym 265,2 mld euro na płatności bezpośrednie, 78,8 mld euro na rozwój obszarów wiejskich i 20 mld euro na środki wsparcia rynkowego. Dla polskich rolników na lata 2021–2027 przewidziano na dopłaty i PROW łącznie 30,5 mld euro, z czego na dopłaty 21,2 mld euro, a na PROW – 9,2 mld euro. Jest to o  1,6 mld euro mniej niż w latach 2014-2020.

Już w 2019 roku KE opublikowała 9 celów, które będą im przyświecać przy organizowaniu wsparcia. Są to:

• zapewnienie rolnikom godziwych dochodów

• zwiększenie konkurencyjności

• przywrócenie równowagi w łańcuchu żywnościowym

• przeciwdziałanie zmianie klimatu

• dbanie o środowisko

• zachowanie krajobrazów i różnorodności biologicznej

• wsparcie wymiany pokoleń

• dynamiczny rozwój obszarów wiejskich

• ochrona jakości żywności i zdrowia.

Większe wsparcie dla małych i średnich gospodarstw i lepsza kontrola

Priorytetami nowej WPR będzie wspieranie małych i średnich gospodarstw rolnych oraz zachęcanie młodych ludzi do podejmowania pracy na roli. Dlatego też Komisja proponuje:

• podwyższyć poziom wsparcia na hektar dla małych i średnich gospodarstw

• obniżyć płatności bezpośrednie od kwoty powyżej 60 tys. euro i ograniczyć płatności do 100 tys. euro na gospodarstwo, aby zapewnić sprawiedliwszy podział płatności

• przeznaczyć co najmniej 2 proc. środków przydzielonych na płatności bezpośrednie w każdym państwie członkowskim dla młodych rolników, uzupełniając je wsparciem finansowym na rozwój obszarów wiejskich i środkami ułatwiającymi dostęp do gruntów i przenoszenie praw własności do gruntów

• zobowiązać państwa UE do dopilnowania, by wsparcie trafiało wyłącznie do osób faktycznie prowadzących działalność rolniczą.

Małe gospodarstwa będą mogły podobnie jak obecnie z uproszczonej formy występowania o płatności bezpośrednie. Każdego państwo członkowskie zdefiniuje pojęcie małe gospodarstwo i ustali swoją definicję takiego rolnika.

Wspieranie działań na rzecz klimatu i zrównoważonego rolnictwa

Rolnicy odgrywają ważną rolę w przeciwdziałaniu zmianie klimatu, ochronie środowiska oraz zachowaniu krajobrazu i różnorodności biologicznej. Dlatego też Komisja Europejska mocno skupia się tym razem na ekologii i zrównoważonym rolnictwie i proponuje następujące cele w zakresie środowiska i zmiany klimatu. Obowiązkowe wymogi obejmują:

• zachowanie gleb bogatych w węgiel poprzez ochronę torfowisk i terenów podmokłych

• obowiązkową gospodarkę składnikami odżywczymi, aby poprawić jakość wody, ograniczyć emisje amoniaku i poziom podtlenku azotu

• płodozmian zamiast dywersyfikacji upraw

• wprowadzanie surowszych wymogów dla rolników w odniesieniu do bezpieczeństwa żywnościowego i jakości żywności z uzależnieniem wsparcia finansowego np. od przestrzegania przepisów w zakresie zmniejszenia stosowania pestycydów lub antybiotyków.

Zatem, w kolejnej rundzie finansowania istotne będzie by rolnicy uprawiali swoje pola zgodnie z założeniami bliskimi ekologii co ma poprawić kondycję środowiska w Europie i na świecie.

Wsparcie dla młodych

Kolejnym punktem jest skupienie się na tym, aby młodzi ludzie chcieli inwestować swój czas w rolnictwo i by widzieli w tym przyszłość. Zdając sobie sprawę, że bez młodych rolników i kolejnych pokoleń przyszłość rolnictwa stoi pod znakiem zapytania, przyszła WPR zawiera propozycje dotyczące pobudzania rozwoju obszarów wiejskich poprzez:

• pomoc nowym pokoleniom rolników w podejmowaniu działalności poprzez mentorowanie młodych rolników przez bardziej doświadczonych rolników, skuteczniejsze przekazywanie wiedzy z pokolenia na pokolenie lub opracowywanie planów sukcesji gospodarstw

• zachęcanie państw członkowskich do zdynamizowania działań na poziomie krajowym, np. przez zwiększenie elastyczności przepisów dotyczących opodatkowania i dziedziczenia, aby ułatwić młodym rolnikom dostęp do ziemi

Państwa członkowskie mają zarezerwować co najmniej 2% krajowego przydziału na płatności bezpośrednie na wsparcie dla młodych rolników rozpoczynających działalność (Polska około 422 mln euro). Może to być, jak dotychczas, dodatkowa roczna płatność oddzielona od produkcji na hektar lub dotacja na inwestycje. Maksymalna kwota pomocy na założenie działalności rolniczej przez młodych rolników zostanie zwiększona do 100 tys. euro.

Kraje członkowskie będą mogły w PROW ustanowić takie wsparcie dla młodych, które poprawi im dostęp do rynku i nowoczesnych technik i technologii oraz będą mogły ustanowić instrumenty finansowe wspierające kapitał obrotowy dla młodych rolników.

eAgronom oferuje łatwe w użyciu oprogramowanie dla hodowców zbóż, które pomaga im uniknąć błędów i podwójnej pracy w raportowaniu, a także zapewnia doradztwo, aby jak najlepiej wykorzystać nowe przepisy.

Cyfryzacja i modernizacja rolnictwa

Istotne jest to, że wszystkie te cele uzupełnia przekrojowy cel modernizacji rolnictwa poprzez zastosowanie wiedzy, innowacji i cyfryzacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Komisja Europejska stawia na to by rolnictwo przenosiło swoje raporty do programów komputerowych i korzystało jak najwięcej z wiedzy doświadczonych doradców, którzy patrzą na rolnictwo w sposób z doświadczeniem ekologicznym i biznesowym. Zwracanie uwagi na modernizację rolnictwa będzie ważnym punktem przy przyznawaniu dopłat.

Literatura:

Ekoschematy – nowe propozycje w płatnościach bezpośrednich na lata 2021-2027

https://www.sodr.pl/informacje-branzowe/index/Ekoschematy-nowe-propozycje-w-platnosciach-bezposrednich-na-lata-2021-2027/idn:1541

Przyszłość wspólnej polityki rolnej

https://ec.europa.eu/info/food-farming-fisheries/key-policies/common-agricultural-policy/future-cap_pl